Koniec ubiegłego i początek obecnego stulecia to bardzo dynamiczny rozwój muzyki elektronicznej. W obecnej chwili na całym świecie w większych, bądź mniejszych studiach, a także na zwykłych pecetach powstają nowe „szlagiery”. Także, Polska ma coraz bardziej prężną i utalentowaną scenę rodzimych artystów, czego dowodem są kontrakty z topowymi labelami. Jeśli zastanawiasz się jak zacząć tworzyć sam elektroniczne kawałki, co do tego użyć, jakie wykorzystać instrumenty, programy, czy jak powinno wyglądać całe zaplecze produkcyjne – to właśnie ten artykuł powinien Ci w tym pomóc. Pamiętaj jednak, że nie znajduje się tu kompletne kompendium wiedzy, a konkretne wskazówki, które naprowadzą Cię na właściwe tory poszukiwań.
Artykuł ten został zbudowany na zasadzie dodawania kolejnych elementów studia. Zaczynając od podstawowego zestawu, poprzez kolejne usprawnienia, do rzeczy, które dopełnią już rozbudowanej całości. A więc zaczynamy.
Monitory (kolumny) – żeby w ogóle można było słuchać muzyki potrzebny jest sound system. Jego głównym składnikiem są kolumny, a w przypadku studia, ich odpowiednia odmiana zwana monitorami. Monitory to takie kolumny, które wiernie odtwarzają dźwięk jaki do nich wpływa, a więc nie posiadają podbić basu, czy innych tego typu rozwiązań. Uwagi: dużą rolę odgrywa odpowiednie ustawienie kolumn w studio i jego akustyka.
Wzmacniacz – im lepszy, tym lepiej i bynajmniej nie chodzi tu o moc, bo monitory to niezbyt duże kolumny. Generalnie pamiętajcie, aby wzmacniacz, tylko wzmacniał, a nie korektował – wyłączcie podbicia tonów oraz korekcję – tym zajmiecie się w instrumentach, programach, a na koniec w mikserze – nigdy w wzmacniaczu.
Gdy już mamy sound system przydałby się
mikser. Warto tu zaznaczyć, iż jeśli na początku będziecie korzystać tylko z komputera i np. jednego instrumentu, to będzie się bez niego można obyć. Jednak w innych konfiguracjach mikser jest rzeczą niezbędną. To dzięki niemu połączymy wszystkie źródła dźwięku z naszego studia i odpowiednio skorektowane puścimy jako całość na wzmacniacz. Wybierając mikser studyjny (nie mylić z mikserami DJ) powinniśmy wybrać taki, który jest w stanie obsłużyć wszystkie nasze urządzenia, dodatkowo powinien mieć możliwość obsługi procesorów dźwięku (funkcja pętli – loop). Ważną rzeczą jest także wzięcie pod uwagę kwestii, iż najlepiej kupić mikser, który będzie miał rezerwy wejść – a mianowicie w przypadku poszerzenia instrumentarium znalazło się wolne gniazdo na dodatkowy sprzęt, gdyż w innym wypadku będziemy musieli kupić nowy mikser. Uwagi: obecnie analogowe miksery wypierają cyfrowe – jednak ich ceny są cały czas zabójcze.
Przykład: Behringer UB1204 Pro
Komputer – bez dwóch zdań w dzisiejszych czasach centrum całego studia, a czasem oprócz sound systemu jedyny jego składnik, na którym można stworzyć w pełni profesjonalne utwory. Przy wyborze komputera należy się kierować zasadą im lepszy procesor, im więcej pamięci i większy dysk tym lepiej. Bardzo ważna sprawą jest stabilność jego pracy, którą Macintoshe przebijają PC-ty. Oczywiście najlepiej jakby to był Laptop.
Karta muzyczna – jest ich wiele, ale głównie przeznaczonych na rynek aplikacji multimedialnych. Pamiętaj, aby twoja karta obsługiwała 24 bitową domenę pracy przy 192 kHz, miała cyfrowe wyjście, wejście też by się przydało. Uwagi – przy ustawianiu parametrów pracy karty należy powyłączać wszelkiego rodzaju podbicia, efekty itp. za to będą odpowiedzialne inne elementy. Dużym przebojem są zewnętrzne karty muzyczne USB, które szczególnie polecamy do notebooków.
Software (oprogramowaie) – softu jest, mnóstwo. Najprościej mówiąc obecnie programowo można wszystko. Oto, główny podział software-u do studia:
a) do obróbki sampli (przykład Sound Forge),
b) do sekwencjonowania midi (Cubase),
c) do składania sampli w aranżacje (Acid),
d) syntezatory (Absynth),
e) samplery,
f) wtyczki (efekty, syntezatory, …wszystko)
g) kombajny, łączące wiele elementów w jednym (Reason)
Kontrolery MIDI – aby rozszerzyć, ułatwić możliwości kontroli komputerowego oprogramowania w pewnym momencie niezbędny stacje się kontroler midi. Kontroler MIDI może posiadać klawiaturę muzyczną, aby grać na komputerowych instrumentach, ale głównie powinien posiadać gałki i inne kontrolery umożliwiające kontrole wirtualnych parametrów w czasie rzeczywistym.
Przykład: Midiman Oxygen 8
Porządne studio, oprócz komputera i wirtualnych urządzeń powinno posiadać także prawdziwe urządzenia, których nie zastąpi nawet najlepsza programowa emulacja. W zależności od zasobów finansowych oraz wizji produkcyjnych można na wiele sposobów dobrać odpowiedni sprzęt. A wybierać jest z czego:
Syntezatory – urządzenia syntezując dźwięk, a więc umożliwiające jego kreację, Prawdziwe syntezatory, to takie, w których istnieje kompletna możliwość kreacji, zaczynając od podstawowych przebiegów prądu. Istnieją także syntezatory, w których użytkownik ma ograniczone pole do popisu poprzez możliwość edycji już gotowych barw składowych. Obecnie wyróżniamy trzy podstawowe grupy syntezatorów:
a) analogowe – kultowe, dźwięk powstaje poprzez modulację prądu, w swoim brzmieniu mają duszę i to coś,
b) wirtualne analogi – najczęściej spotykane, dźwięk powstaje na drodze zaawansowanych obliczeń matematycznych – niesamowicie kreatywne maszynki,
c) oparte na próbkach – użytkownik posiada gotowce, które może łączyć, edytować itp. ale w dosyć ograniczonym stopniu, w porównaniu do wyżej wymienionych.
Uwagi: na ogół, szczególnie wirtualne analogi, dostępne są w wersjach z klawiaturą muzyczną lub w tańszej wersji bez klawiszy (Rack). Bardzo ważnym, charakterystycznym elementem dla syntezatorów jest Polifonia.
Przykład: Korg Electribe A
Sampler - najprościej pisząc jest to urządzenie służące do przechwytywania sygnału audio i, w zależności od rodzaju samplera, do różnorakiej jego obróbki. Właśnie z tego względu samplery możemy podzielić na dwie główne grupy:
a) jako moduły muzyczne z zaawansowaną edycją sampli, która umożliwia kreowanie barw. Przykład: w zwykłych keyboardach jesteśmy „skazani” na fabryczne barwy instrumentów – do samplera możemy wgrywać barwy jakie się nam podoba. Tysiące pianin, instrumentów perkusyjnych, stringów, basów, efektów itp. itd. Obecnie samplery opróćz możliwości wgrywania barw i ich edycji posiadają także świetne efektory, filtry, czy także apreggiatory oraz sekwencer.
b) jako narzędzia do rejestracji loop-ów. Przykład: Sampler umożliwia przechwytywanie w locie pętli, fraz muzycznych i ich płynne odtwarzanie „w kółko”. Do tego umożliwia ingerencje w przechwycony materiał muzyczny za pomocą efektora, filtrów, czy nawet sekwencera.
Sampler w studio to bardzo cenny komponent, który w drastyczny sposób poszerza możliwości brzmieniowe naszego warsztatu i otwiera bramę do świata milionów dostępnych instrumentów.
Przykład: Korg Electribe SMX-1
Automat perkusyjny – nazwa mówi sama za siebie. Jest to urządzenie do programowania lini perkusji w naszych kawałkach. Zasadniczo składa się z banku brzmień oraz sekwencera. Dodatkowo współczesne automaty posiadają sekcję efektora, często także barwy basowe (w ten sposób dzięki automatowi możemy stworzyć całą linie rytmiczną kawałka). O ile kiedyś automaty posiadały gotowe barwy, to teraz możemy spotkać jednostki z możliwością samplowania próbek perkusyjnych, czy też ich kreacji na drodze syntezy wirtualno analogowej. Uwagi: standardem przy programowaniu automatów perkusyjnych jest system potocznie nazywany x0x, który wziął swoja nazwę od urządzeń firmy Roland np. TR 808 i TR 909.
Przykład: Korg Electribe R
Groovebox – bardzo modne urządzenia, które świetnie sprawdzają się podczas występów na żywo. Posiadają rozbudowane, ale proste w obsłudze sekwencery, apreggiatory, a także efektory. Mnóstwo potencjometrów, przycisków itp. pozwala na bardzo szybki dostęp do każdej funkcji urządzenia i łatwą jej kontrolę. W zależności od typu groovboxa możemy spotkać takie, które są samplerami, automatami perkusyjnymi po jednostki, które są kompletnym studiem w jednym (sampler, syntezator, automat perkusyjny).
Przykład: Korg Electribe EMX-1
Procesor efektów – oczywiście pomijając efektory, które są już zainstalowane na pokładzie poszczególnych składowych studia – występują także osobne, dedykowane procesory. Jeśli nie wystarcza nam efektor dostępny w instrumencie, bądź go nie ma, lub identycznym efektem chcemy potraktować dwa lub więcej instrumentów, czy choćby nasze studio nie dysponuje konkretnym programem efektu – wtedy należy rozważyć zakup dedykowanego procesora efektów. Uwagi: przy zakupie należy zwrócić szczególną uwagę na to ile niezależnych torów oferuje procesor oraz jakie posiada programy i w jakim stopniu można je edytować, a najlepiej tworzyć własne, nowe z możliwością ich zapisu. Tak jak pozostałe elementy studia procesory efektów mogą występować w formie programów komputerowych.
Procesory dźwięku – dobrze zagrane, zaaranżowane ścieżki naszych produkcji wymagają finalnego szlifu, a mianowicie masteringu. Do tego typu zabiegów przydadzą się procesory dźwięku takie jak np. kompresory, deesery. Dzięki odpowiedniemu użyciu odpowiednich procesów mix zyskuje na sile, klarowności, dynamice, czy czystości. Pamiętaj nawet świetne produkcje może popsuć zły mastering i na odwrót – dobry mastering potrafi wyciągnąć nie najlepsze mixy. Masterowanie to bardzo, bardzo ważny element tworzenia muzyki, o którym często zapominają młodzi adepci studia, ale także już bardziej liczący się producenci.
Mikrofon – jeśli chcemy nagrać partie wokalne, czy żywe instrumenty będziemy musieli użyć mikrofonów. Wspomniałem na początku tego artykułu, iż ma on charakter informacyjny i ma za zadanie pomóc nakierować was na odpowiednie ścieżki, toteż nie będę opisywał tu każdego rodzaju z mikrofonów. Najważniejsze, abyście w tym momencie wiedzieli, iż do różnych instrumentów służą różne mikrofony. Oczywiście, także do nagrywania wokalu istnieją dedykowane mikrofony. Chyba najbardziej popularnymi, wokalnymi mikrofonami są mikrofony pojemnościowe. Jako jedno z nielicznych urządzeń mikrofonu nie da się emulować w komputerze.
Przykład: Behringer B1
Gramofon – do wzbogacania utworu skeczami, czy wyciągania loopów z czarnych krążków niezbędny będzie gramofon. Najważniejsze, aby posiadał napęd bezpośredni i warto by było, aby posiadał także cyfrowe wyjście.
Przykład: Stanton STR8-80
Autor: tomek / 2003-10-06
http://www.djshop.pl/artykuly/12/::-Studio.html